Korozyon; metal ve metal alaşımlarının çevrelerinde bulunan unsurlara bağlı olarak kimyasal ve elektrokimyasal reaksiyonlar sonucunda bozulmasıdır. Korozyon nedir şeklindeki sorunun en anlaşılır cevaplarından birisi de, metallerin mekanik olmayan yollarla bozulmasıdır. Bu konuya ilişkin detaylı bilgileri yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Korozyon Ne Demek?
Korozyon, metallik özelliği bulunan maddelerin elektrokimyasal reaksiyonlarla yapısında bozulmaların meydana gelmesidir. Bu bozulmalar sonucunda metalin renginin sarı, kırmızı ve kahverengi tonlarına döndüğü söylenebilir. Halk arasında korozyona uğrama olayı, paslanma olarak ifade edilir. Yani korozyon ne demek denildiğinde verilecek en kısa cevap, paslanma olacaktır. Bu olayın kendi içinde farklı türleri vardır ve bunlar; çatlak korozyonu, çukur korozyonu, tanecikler arasında korozyon ve üniform korozyonu olarak sıralanabilir.
Korozyon Nedir?
Korozyona ilişkin yapılan tanımlamaların sayısını arttırmak mümkündür. Bu tanımlardan bir diğeri de metallerin, geçirdikleri bir takım reaksiyonlar ile doğadaki hallerine dönmeleridir. Çevremize baktığımızda genellikle demir ve çelik gibi metallerin korozyona uğradıklarını görürüz. Bu metallerin paslanmasının en önemli nedeni ise oksijen ve nemdir. Islanan veya oksijen ile direkt olarak temas eden metallerin bir süre sonra korozyona uğraması kaçınılmazdır.
Metallerin korozyona uğraması, farklı hızlarda gerçekleşebilir. Bunları etkileyen çok sayıda unsur vardır. Metalin yapısı, ortamdaki asit ve nem oranı, ortam sıcaklığı ve ortamdaki bakteriler, bahsedilen unsurlardan bazılarıdır. Eğer zamanında önlem alınmaz ise korozyon ilerler ve bunun sonucunda metal özelliğini kaybeder ve çürür.
Korozyon Türleri
Korozyon gerçekleşmesi için metalik iletim, anot, katot ve elektrolitin olması gerekir. Anotta oksitlenen metal iyonları elektrolite geçerken katotta oksijen indirgenmiş olur. Metal iyonlarında gerçekleşen oksidasyonun sonucunda oluşan elektronlar katoda transfer olur. Oluşan indirgeme tepkimesi sonucunda ise korozyon meydana gelir. Kimyasal açıdan korozyon nedir sorusunun cevabı ise bu şekildedir. Korozyonun kendi içinde farklı türleri vardır. Bunlar ve bunlara ilişkin genel bilgiler ise şu şekildedir:
Genel Korozyon (Uniform)
Korozyon ve korozyona bağlı olan bozulmanın homojen olarak dağıldığı durumlara denir. Metallerin korumasız bir şekilde hava, su ve toprağa temas ettiği durumlarda meydana gelir
Seçimli Korozyon
Bir metal alaşımı içerisindeki metalin, diğerlerine göre daha önce korozyona uğradığı durumlardır. Genellikle pirinç alaşımında görülen bir durumdur ve bu alaşımda çinko, bakıra göre daha önce korozyona uğrar. Böylece bir süre sonra çinko alaşımdan uzaklaşmış olur ve bakır ise gözenekli bir yapı haline gelir.
Çukur Korozyonu
Yüzeyinde korozyonu engelleyici madde bulunan metallerde görülür. Koruyucu maddenin bir bölümde farklı nedenlerden dolayı zarar görmesi, bu bölgede korozyonun başlamasına neden olur. Daha sonra ise korozyon metalin içine doğru ilerleyerek bir çukur meydana getirir.
Tane Sınırları Korozyonu
Metallerin kristal yapılarında bulunan tanecik sınırları boyunca meydana gelen korozyona denir.
Galvanik Korozyon
Farklı elektrot potansiyeline sahip ve birbiri ile etkileşime giren metallerin aynı ortamda bulunmasına bağlı olarak meydana gelen korozyondur.
Yukarıda yer alan korozyon türlerinin dışında da farklı olan türler olduğu unutulmamalıdır. Bunların her birisi için korozyon nedir sorusunun cevabında bazı değişiklikler meydana gelir. Ancak olayın özünde herhangi bir değişim olmadığı bilinmelidir.
Korozyon Direnci Nedir?
Bir metalin paslanmaya karşı göstermiş olduğu direnç, korozyon direnci nedir sorusunun cevabıdır. Korozyon direnci; metallerin korozyona uğramaya karşı koydukları güç olarak da ifade edilebilir. Her metalde korozyon direnci farklı seviyelerdedir ve bazı işlemler ile bu direnç yükseltilebilir. Örneğin; çelik ile krom karıştırılarak, çeliğin korozyon direnci çok yüksek seviyelere çıkarılabilir. Ekstradan eklenecek nikel ve molibden gibi elementler ile paslanmaz çelik dahi elde edilebilir.