Biyografi ve Otobiyografi Arasındaki Farklar

Biyografi ve otobiyografi arasındaki farklar hakkında konuşmadan önce bu kelimelerin ayrı ayrı anlamlarını biliyor musunuz? Biyografi nedir ya da otobiyografi nedir bilmiyorsanız bu iki türün özellikleri ve farklılıkları hakkında sizlere vereceğimiz bilgileri kavramanız pek mümkün değil. Bu nedenle sizlere bu yazımızda Biyografi ve Otobiyografi hakkında detaylı bir sunum hazırladık.

Biyografi ve Otobiyografi Nedir?

Bir kişinin hayat hikayesinin yer aldığı yazılar otobiyografi ve biyografi olmak üzere kendi arasında türlere ayrılır. Bu türlerin bazı temel farklılıkları ve kendilerine özgü özellikleri bulunmaktadır.

Biyografi Nedir?

Alan sınırlaması olmaksızın herhangi bir daldan üne kavuşmuş kişilerin hayat hikayelerinin farklı kişilerce ele alınarak yazıya döküldüğü yazılı metinlere Biyografi denir. Yaşam öyküsü olarak da karşınıza çıkabilecek bu yazılar hakkında yazıldıkları kişilerin hayatlarının derinlemesine araştırılması sonucunda kaleme alınır. Yazıda anlatılan kişinin hayatı doğumdan ölüme uzanan bir süreç içerisinde tüm yalınlığı ve tarafsızlığıyla hazırlanır.

Biyografi Özellikleri

• Bir biyografi yazısı içerisinde hakkında yazılan kişinin doğum tarihi, doğum yeri, ölüm tarihi, ölüm yeri, ailesine ait bilgiler, hayatı boyunca yapmış olduğu başarılar ve hayatından önemli anların yer verilmesi gerekmektedir.
• Bir biyografi yazısı içerisinde hakkında yazılan kişinin eğitim hayatı, hangi okullara gittiği, yakın çevresinde yer alan kişiler, yaşadığı ilişkileri ve meslek hayatına dair bilgilere de yer verilmelidir.
• Bir biyografi yazısı kişinin kendi hayatını anlattığı değil, ünlü bir kişinin hayatını farklı bir kişinin anlattığı yazılardır.
• Bir biyografi yazısı resmi dile sahip olmalıdır. Ayrıca, gerçekçi bir yazı olmalıdır.
• Bir biyografi yazısı araştırılmadan kaleme alınmamalıdır. Bilhassa hayatı anlatılacak kişinin yakın çevresi, aile üyelerinden bilgiler alınarak yazı kaleme alınmalıdır.
• Bir biyografi yazısı hazırlanırken yazı içerisinde yer alan bilgilerin belge ve diğer kanıtlarla desteklenmesi çok önemlidir. Bunun yanı sıra eğer varsa tanıklarla da görüşülmeli ve onların sözleri de yazıya dahil edilmelidir.
• Bir biyografi yazısı içerisinde iddia ve söylentiler yer almaz. Kesin ve gerçekliğinden emin olunan konular ele alınır.
• Bir biyografi yazısı tarafsız yazılmalıdır.
• Bir biyografi yazısı içerisinde öznel yorumlar yer almaz. Hayatı anlatılan kişinin iyi ya da kötü yönlerini öne çıkarmaya yönelik bir dil kullanılmaz.
• Bir biyografi yazısı açık ve anlaşılır bir dil ile yazılmalıdır.
• Bir biyografi yazısı kronolojik olarak doğumdan ölüme kadar yazılmalıdır.

Biyografi Örnekleri

• Oğuz Atay: Bir Bilim Adamının Romanı (Biyografik roman)
• Ali Şiir Nevai: Mecalisü’n Nefais (ilk tezkire)
• Sehi Bey: Heşt Behişt (Anadolu coğrafyasında yazılan ilk tezkire)
• Latifi: Latifi Tezkresi (Alfabetik ilk tezkire, güvenilir ilk tezkire)
• Ahmet Hamdi Tanpınar: Ahmet Haşim ve Şiiri, Yahya Kemal’e Veda
• Şevket Süreyya Aydemir: Tek Adam, İkinci Adam, Menderes’in Dramı
• Behçet Necatigil: Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü
• Mithat Cemal Kuntay: Mehmet Akif Ersoy
• Fuat Köprülü: Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar
• Ahmet Cevdet Paşa: Kısas-ı Enbiya

Otobiyografi Nedir?

Otobiyografi yazıları bir kişinin kendi hayatını kaleme aldığı yazılardır. Öz Yaşam Öyküsü olarak da karşınıza çıkabilecek Otobiyografi yazıları 18. Yüzyıl antik Yunan dönemlerinden itibaren yazılmaya başlanmıştır. Otobiyografi yazıları içerisinde kişiler kendi yaşamlarına dair diğer kişilerin bilmediği konulara değinir, hayatında önemli yere sahip konulara değinerek bir yazı hazırlar.

Otobiyografi Özellikleri

• Otobiyografi yazıları kişinin kendi hayatını kaleme aldığı yazılardır.
• Öznel bir özelliğe sahiptir.
• Otobiyografi yazıları objektif bir şekilde yazılır.
• Otobiyografi yazıları kişilerin kendi hayatlarına dair olumlu ya da olumsuz anlara yer verdikleri, geçmişleri ve geleceğe dair planlarından bahsettikleri yazılardır.

Otobiyografi Örnekler

• Necip Fazıl Kısakürek: Kafa Kâğıdı
• Aziz Nesin: Böyle Gelmiş Böyle Gitmez
• Halit Ziya Uşaklıgil: Kırk Yıl (anı-otobiyografi)
• Şevket Süreyya Aydemir: Suyu Arayan Adam

Biyografi ve Otobiyografi Arasındaki Farklar

Biyografi ve Otobiyografi arasındaki başlıca farklar şu şekildedir;